Vatnajokull.com
Álfaheiði 1E
200 Kópavogur, Iceland
Tel: +(354) 564-6452

e-mail snaefellsjokull@vatnajokull.com

 


Snæfellsjökull

Við urðum hvorki blind né ringluð eftir ferð á Snæfellsjökul 1. apríl 2006.
Í Ferðabók Eggerts Ólafssonar og Bjarna Pálssonar um ferðir þeirra á Íslandi 1752-1757 segir.

$422. Menn töldu fyriræltun okkar, að ganga á jökulinn, fullkomna fífldirfsku. Það var meira að segja talið með öllu ókleyft af ýmsum sökum. Í fyrsta langi væri leiðin svo löng og fjallið bratt, svo að ókleyft væri, í öðru lagi væru sprungurnar í jöklinum ófærar yfirferðar öllum mönnum, og loks var fullyrt, að menn yrðu blindir af hinu sterka endurskini sólarljóssins á jöklinum. Enn fremur var okkur sögð sú saga, að tveir enskir sjómenn hefðu fyrir mörum hundruðum ára reynt að ganga á jökulinn. Þeir hefðu að vísu komizt alla leið upp, en þá hefði annar þeirra orðið blindur og orðið þá svo ringlaður, að hann rataði ekki aftur niður, og hefir ekki til hans spurzt síðan. Hinn Englendingurinn var því gætnari, að hann lét slátra kind, áður en hann lagði af stað. Hann tók blóðið með sér í belg og lét það drjúpa í slóð sína á jöklinum. Þetta varð til þess, þótt hann að vísu yrði blindur, að hann gat rakið förin aftur niður eftir, því að hann gat greint rautt frá hvítu allt um blinduna. Hátindi jökulsins náði hann þó ekki.

7 Tinda ferð
Þessi ferð var fyrsta ferð í 7 Tinda verkefni Íslenskra Fjallaleiðsögumanna. Hópurinn samanstóð af 12 fjallgöngumönnum auk farastjóra Leifs Arnar Svavarssonar. Konur voru í meirihluta leiðangursmanna, sjö talsins.

Lagt af stað uppúr klukkan átta frá Höfuðstaðnum.Átta manns auk farastjóra. Komið að Stapafelli (526 m) kl. 11. Þar bættust við fjórir leiðangursmenn. Frost -2 gráður. Lagt upp Jökulháls og stoppað við stóran skafl sem lokaði fjallveginum. Þar hafði Snjófell aðstöðu með vélsleða og snóbíla. Ekki sást í Snæfellsjökul, hann var umvafinn skýi en vindur kom frá NNA og var 14 m/s á Gufuskálum.
Uppganga í 420 metrum hófst kl. 11.15. Þá var frostið komið í fimm gráður. Framundan var rúmlega 1.000 metra hækkun og 5 km ganga.

Í 500 metra hæð sást í skíðalyftur Snjófells og fórum við nokkru sunnan þeirra. Framundan var nokkuð brött hlíð og endaði gangan í skjóli við ónefndan hrygg sem sífellt er að verða stærri í 1200 metrum. Sáum Þríhyrning á vinstir hönd en greinum ekki Hyrningsjökul. Eftir það var létt ganga á formfögru eldfjalli. Sprungur sáust en þær voru þröngar 5 til 10 sentimetrar. Mikill kuldi var á nú kominn og hætta á kali. Líklega mezti kuldi sem ég hef lent í. En ég var vel klæddur, föt í fjórum lögum.

Eins og sjá má þá var heiðskýrt á Eyjafjallajökli.Rakinn farinn úr háloftum.

Eftir tæplega þriggja tíma jökulgöngu komum við að Miðþúfu (1.446 m). Það var snjór á hryggnum og því gekk vel að príla upp 40 metra. Þar var skjól fyrir köldum vindinum. Ekki sást niður í gígbarminn. Klukkan var þá 13.50. Nokkrir gengu svo fyrir þúfuna og komust á toppinn.
Þegar ég var á toppnum sendi ég strauma á Highbury og Arsenal sigraði Aston Villa 5-0.

Á niðurleiðinni var hægt að renna sér niður 700 metra langa brekkuna og æfa sig í að stoppa með ísöxi. Legghlífar komu að góðum notum. Myndavélin Canon A70 stóð sig vel í kuldanum. SMS hægt að send á láglendi.

Komum niður að bílum kl. 15.30. Héldum heim á leið og sáum sinubruna á Mýrum.

(Mynd: vedur.is)


Skjámynd í Skyline forriti sem sýnir jökulinn.

Eggert Ólafsson og Bjarni Pálsson
Þeir félagar Eggert og Bjarni gengu á Snæfellsjökul 1. júlí 1753 en til forna hét jökulinn einungis Snjófell og talinn vera hæsta fjall á Íslandi. Þeir höfðu með sér loftvogir, áttavita kvikasilfursmæli. Einnig sterka taug og slæður fyrir augun og njarðarvött.

Þeir Eggert og Bjarni mældu t.d. hæð Jökulsins árið 1753 og töldu hana vera 2154 m (6862 fet). Við mælingu, sem gerð var 1804, var komist nær því rétta, en þá taldist mönnum hæðin vera 1436 m. Það var loks árið 1910, að herforingjaráðið danska gerði þá mælingu á hæð hans, sem gilt hefur til þessa, 1446 m (4609 fet).

Jökullinn er gamalt keilulaga eldfjall og talinn vera eitt formfegursta fjall landsins. Í toppi hans er heljarmikill gígur eða öllu heldur lítil askja, að mestu full af jökulís. Úr gíg þessum hafa komið mikil þeytigos fyrr á öldum og hafa fylgt þeim mikil vatnsflóð blönduð sandi og vikri, þegar ísinn hefur skyndilega bráðnað við hitann. Hafa minjar fundist um ein þrjú slík gos á síðustu tíu þúsund árum. Það síðasta varð fyrir u.þ.b. 1750 árum. Þrír tindar, sem prýða koll Jökulsins, hinar svo nefndu Þúfur, eru miklir bergstandar á austur- og suðurbrún gígsins og hafa e.t.v. orðið til í síðsta gosinu. Hæst er Miðþúfan (1446 m), snarbrött og erfið uppgöngu, þegar harðfenni er. Suðaustan í henni er mikið standberg, sem oftast er hulið ís og snjó fram á sumar. Eru ísmyndanir þar oft fagrar og stórfenglegar á að líta, þegar gengið er á Jökulinn snemma vors. Norðurþúfan (1390 m), sem er allmiklu lægri, er mjór klettastapi, sem er einnig oftast hulinn ísi langt fram á sumar. Vesturþúfan (1442 m) er bunguvaxin og alltaf hulin jökli og snjó. Gígurinn er skeifumyndaður og opinn til norðvesturs, en umgirtur snarbröttum jökulveggjum að sunnan og austan.

http://www.budir.is/budir/islenska/natturan/snaefellsjokull/view.aspx.htm

Flatarmál er 11 km2, Hlíðarjökull.



Snæfellsjökull (Mynd: Oddur Sigurðsson)

Önnur helstu kennileiti á Jöklinum eru Þríhyrningur (1191 m) út úr austurbrún hans og Sandfell (1217 m), hár móbergshnúkur út úr jöklinum að vestanverðu við gígskálina. Þríhyrningur er hár hnúkur nokkuð flatur að ofan með þremur hornum og oftast snjólaus, þegar líður á sumar. Niður af honum teygja sig grýttar jökulöldur eða rákir, sem einnig verða fljótt auðar, þegar líður á vorið. Þar er því oft góð uppgönguleið, þegar snjór er gljúpur.

Ummál Snæfellsjökuls er mælt út frá Hyrningsjökli, sem gengur út úr jökulhettunni hægra megin á myndinni.

"Snæfellsjökull hefur þynnst og lækkað verulega á síðustu sjö árum. Ummál hans hefur þó ekki minnkað ýkja mikið en Oddur Sigurðsson, jarðfræðingur hjá Orkustofnun, segir viðbúið að á næstu árum muni jökullinn hopa talsvert og það muni að öllum líkindum gerast hratt.

Jöklarannsóknarfélagið hefur fylgst grannt með stærð Snæfellsjökuls í um 70 ár. Skv. mælingum félagsins hopaði jökulinn um 1 km á árunum 1930-1970 en næstu 25 árin skreið hann fram um 200 metra. Frá 1996 hefur hann hopað aftur um 50 m. (mbl.is 21. ágúst 2002)


Snæfellsjökull séður frá Landsat gerfitungli (Landmælingar)